Als je de manier waarop je kijkt naar dingen verandert, veranderen de dingen waar je naar kijkt’.
– Wayne Dyer –
De automatische piloot
Onze gedachten dwalen de hele dag af. We zijn vaak in gedachten verzonken en doen dingen daarom gedachteloos: we wassen ons haar terwijl we piekeren over ons werk, we drinken een kop thee en ‘ineens’ is hij leeg. We luisteren naar een verhaal van een collega terwijl we in gedachten een boodschappenlijstje maken, of we rijden ergens naar toe en we merken dat we een heel stuk van de weg ongemerkt hebt afgelegd. Ons lichaam doet van alles op de ene plek terwijl ‘wij’ in ons hoofd heel ergens anders zijn.
Voor en nadelen
Het is overigens wel goed dat onze automatische piloot er is! Die zorgt er voor dat we niet de hele dag over alles na hoeven te denken. Het gevaar van de automatische piloot is, dat we vele momenten in het nu missen omdat onze gedachten ergens anders zijn. Een groter gevaar is, dat de automatische piloot zorgt voor automatische reacties en automatische gedachtenpatronen zoals: gedachten lezen, de toekomst voorspellen, emotioneel reageren, negatieve gedachten hebben over jezelf of over anderen etc.
Gedachten en nog eens gedachten
Per dag heb je ongeveer 40.000 gedachten, die vaak negatief zijn. Vaak gaan ze over je verleden of over de toekomst. Ze komen in beelden, verhalen en filmpjes over spijt, verdriet, zorgen en over van alles wat je nog meer te binnen schiet.
We stoppen onze negatieve gedachten of gevoelens het liefste weg. Ze vullen ons met schaamte of zelfkritiek en we willen ze niet zien. We piekeren, voelen ons onzeker en krijgen stress. We geloven, dat onze gedachten wáár zijn en dat wij onze gedachten zijn! We blijven daarom in dezelfde gedachtenpatronen hangen. Daardoor kijk je met de bril van het verleden naar het heden en de toekomst. Dat geeft je een vertekend beeld.
Een voorbeeld
Stel je krijgt stevige kritiek van een collega. Er schieten allerlei gedachten door je hoofd, je bent boos, gefrustreerd, je voelt dat je hart sneller gaat kloppen en je krijgt het warm. Je slikt in wat je eigenlijk wilde zeggen. Uren later pieker je nog steeds over wat er gebeurd is, over wat je eigenlijk had willen zeggen maar niet gedaan hebt. Je vindt jezelf een lafaard omdat je niet hebt gereageerd op de kritiek en omdat je bijna nooit iets terug zegt. Je voelt je steeds onzekerder worden en je weet niet wat je moet doen als je je collega morgen weer ziet.
Van ‘doen’ naar ‘zijn’
Omdat gedachten automatisch opkomen, kun je ze niet stoppen en heeft het heeft geen zin om je er tegen te verzetten. Je kunt wel leren om anders om te gaan met je automatische gedachten en gedachtenpatronen.
Mindfulness helpt je om grip te krijgen op de automatische piloot doordat:
- je je bewust wordt van je gedachten en gevoelens
- je je niet langer verliest in je gedachten, gevoelens, emoties
- je je automatische gedachtepatronen leert te onderbreken
- je meer inzicht te krijgt in je behoeften
- je je reacties in vrijheid kunt kiezen.
Mindfulness of home